st lukes website

Τι είναι η εγκεφαλίτιδα;

‍

Εγκεφαλίτιδα είναι μια σπάνια, σοβαρή φλεγμονώδης νόσος στο παρέγχυμα του εγκεφάλου, που προκαλείται συνήθως από ιογενή λοίμωξη. Εμφανίζεται συχνότερα κατά το πρώτο έτος της ζωής και λιγότερο συχνά όσο προχωράει η ηλικία. Τις περισσότερες φορές συνοδεύεται και από φλεγμονή στις μήνιγγες (μηνιγγοεγκεφαλίτιδα) ή τον νωτιαίο μυελό (εγκεφαλομυελίτιδα, μηνιγγοεγκεφαλομυελίτιδα). Πρόκειται για μια πάθηση δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή, επομένως απαιτείται άμεση ιατρική παρέμβαση.

‍

Πώς προκαλείται;

‍

‍

Υπάρχουν δύο κατηγορίες εγκεφαλίτιδας: η πρωτοπαθής και η δευτεροπαθής.

‍

Η πρωτοπαθής εγκεφαλίτιδα είναι πιο σοβαρή και συμβαίνει όταν ένας μικροοργανισμός μολύνει άμεσα τον εγκέφαλο ή τον νωτιαίο μυελό.
Η δευτεροπαθής εγκεφαλίτιδα είναι ηπιότερη και προκαλείται όταν η λοίμωξη αρχίζει σε άλλο σημείο του σώματος και ύστερα μολύνει και τον εγκέφαλο.

‍

Η δευτεροπαθής εγκεφαλίτιδα μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της υπεραντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος προς μια ξένη ουσία. Συνήθως, συμβαίνει μετά από ιογενή λοίμωξη, όπως ιλαρά, ανεμοβλογιά, ερυθρά ή παρωτίτιδα.

‍

Ποια είναι τα αίτια;

‍

Τα συνηθέστερα αίτια που προκαλούν εγκεφαλίτιδα είναι:

‍

Λοίμωξη

Ιοί ( π.χ. έρπης, αρμποϊοί, Coxsackie, HIV, κυτταρομεγαλοϊός, ερυθράς, παρωτίτιδας)
Βακτήρια (π.χ. χρυσίζων σταφυλόκοκκος)
Παράσιτα-Πρωτόζωα (π.χ. τοξόπλασμα)
Μύκητες (π.χ. candida, ασπέργιλλος, κρυπτόκοκκος)

‍

Άλλα αίτια:

Αλλεργική αντίδραση σε εμβολιασμούς
Αυτοάνοσα νοσήματα
Επιπλοκές του καρκίνου

‍

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η εγκεφαλίτιδα είναι ιογενούς αιτιολογίας, με πιο συχνό τον ιό του απλού έρπητα. Εγκεφαλίτιδα από παράσιτα ή μύκητες αφορά σχεδόν πάντα άτομα ανοσοκατεσταλμένα.

‍

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;

‍

Οποιοσδήποτε μπορεί να αναπτύξει εγκεφαλίτιδα. Οι παράγοντες, όμως, που αυξάνουν τον κίνδυνο, είναι οι εξής:

‍

Ηλικία: πιο συχνά σε μικρά παιδιά και ηλικιωμένους
Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Γεωγραφικές τοποθεσίες ενδημικές σε ιούς που προκαλούν εγκεφαλίτιδα
Εποχή: πιο συχνά την άνοιξη, το καλοκαίρι και στις αρχές του φθινοπώρου

‍

Ποια είναι τα συμπτώματα;

‍

Τα περισσότερα άτομα με ιογενή εγκεφαλίτιδα δεν παρουσιάζουν συμπτώματα ή εμφανίζουν συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης, όπως:

‍

Ήπιο πονοκέφαλο
Πυρετό
Μυϊκή αδυναμία
Κόπωση
Εμετό
Ακαμψία του αυχένα

‍

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις εγκεφαλίτιδας, τα σημεία και τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

‍

Πυρετό πάνω από 39,4ᵒC

Μυϊκή αδυναμία
Παράλυση
Συμπεριφορικές αλλαγές/αλλαγές προσωπικότητας
Ευερεθιστότητα
Σύγχυση ή παραισθήσεις
Θολή όραση ή διπλωπία
Ευαισθησία στο φως
Επιληπτικές κρίσεις
Διαταραχή ομιλίας
Προβλήματα ακοής
Απώλεια αισθήσεων
Κώμα

‍

Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά συνήθως παρουσιάζουν διαφορετικά συμπτώματα. Αυτά είναι:

‍

Εμετός
Προβολή πηγών εμβρυϊκού κρανίου (μαλακά σημεία στο κρανίο)
Διαρκές κλάμα
Ακαμψία του σώματος
Μειωμένη όρεξη

‍

Η έναρξη νευρολογικών συμπτωμάτων μπορεί να συμβεί μετά από μία έως εφτά ημέρες από τα αρχικά συμπτώματα. Σε περίπτωση δευτεροπαθούς ιογενούς εγκεφαλίτιδας, η νόσος μπορεί να αναπτυχθεί σε 7 έως 30 ημέρες μετά την έναρξη της αρχικής λοίμωξης.

‍

Ποια είναι η έκβαση της ασθένειας;

‍

Η έκβαση θα εξαρτηθεί από τη σοβαρότητα της φλεγμονής. Σε ήπιες περιπτώσεις, η φλεγμονή υποχωρεί μέσα σε λίγες μέρες. Για σοβαρά περιστατικά, μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες ή μήνες ανάρρωσης. Μερικές φορές μπορεί να προκληθεί μόνιμη βλάβη, ακόμη και θάνατος. Σοβαρές βλάβες μπορεί να είναι:

‍

Παράλυση
Απώλεια εγκεφαλικής λειτουργίας
Προβλήματα με τον λόγο, τη συμπεριφορά ή τη μνήμη
Διαταραχές ακοής και όρασης
Διαταραχές ισορροπίας

‍

Πώς γίνεται η διάγνωση;

‍

‍

Ο ασθενής με υποψία εγκεφαλίτιδας υποβάλλεται σε μια σειρά εξετάσεων. Συγκεκριμένα:

‍

Μαγνητική τομογραφία (MRI) ή η αξονική τομογραφία (CT)
Ανάλυση εγκεφαλονωτιαίου υγρού με οσφυονωτιαία παρακέντηση
Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα
Εξετάσεις αίματος
Βιοψία εγκεφάλου - όταν τα αποτελέσματα είναι αρνητικά, αλλά τα συμπτώματα το επιβάλλουν

‍

Ποια είναι η θεραπεία;

‍

Η εγκεφαλίτιδα αντιμετωπίζεται στο νοσοκομείο υπό στενή παρακολούθηση και κατάλληλη αγωγή. Η θεραπεία επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και τη μείωση των επιπλοκών. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει:

‍