Τεύχος 48

Ιατρείο Διαβητικού Ποδιού στην Κλινική «ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ»

October 1, 2020

Δεν είστε μόνοι!

Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 463.000.000 άνθρωποι ζουν με τη διάγνωση του Σακχαρώδους Διαβήτη. Νεότερα δεδομένα (Φεβρουάριος 2020) της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τον Διαβήτη-International Diabetes Federation (IDF) τοποθετούν τον επιπολασμό του Σακχαρώδους Διαβήτη για την Ελλάδα στο 7.5%, ενώ άλλες μελέτες τοποθετούν ένα ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού της τάξης του 20% σε δια βίου αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση της νόσου. Λόγω της απουσίας συμπτωμάτων, ιδιαίτερα στα αρχικά στάδια, η νόσος παραμένει σε μεγάλο βαθμό αδιάγνωστη και κατ’ επέκτασιν, λόγω της χρονιότητας του χαρακτήρα της, ακόμη πιο επικίνδυνη για τον πληθυσμό.

Νέα δεδομένα στη θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη

Με την έγκριση εξελιγμένων αντιδιαβητικών φαρμάκων με διαφορετικό μηχανισμό και τρόπο δράσης, άλλαξε άρδην το τοπίο στη θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη. Στόχος της αντιδιαβητικής αγωγής δεν είναι πλέον αποκλειστικά η επίτευξη καλύτερου γλυκαιμικού ελέγχου. Καθώς για συγκεκριμένες κατηγορίες αντιδιαβητικών φαρμάκων έχει παρατηρηθεί και επιβεβαιωθεί μια σημαντική βελτίωση του καρδιαγγειακού προφίλ, ανεξάρτητη από τη βελτίωση της γλυκαιμικής ρύθμισης, θα πρέπει φάρμακα αυτών των κατηγοριών (SGLT2-αναστολείς και GLP1-ανάλογα) να αποτελέσουν, στα αρχικά ακόμα στάδια της νόσου, τη βάση της αντιδιαβητικής προσέγγισης σε συγκεκριμένες ομάδες ασθενών. Εντούτοις, αν και η βελτίωση σε σημαντικές μικρό- και μακροαγγειακές επιπλοκές του Σακχαρώδους Διαβήτη μέσω της έγκαιρης προσθήκης των εν λόγω φαρμάκων στο θεραπευτικό σχήμα των ασθενών είναι πλέον αδιαμφισβήτητη, η εξέλιξη μιας από τις πλέον επικίνδυνες επιπλοκές της νόσου - αυτή του Συνδρόμου του Διαβητικού Ποδιού (ΣΔΠ) - δε φαίνεται να κάμπτεται.


Τι είναι το Σύνδρομο του Διαβητικού Ποδιού;

Κατά κανόνα, η διαδικασία επούλωσης πληγών σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη είναι πιο περίπλοκη και χρονοβόρα σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Ο κίνδυνος παράτασης της επούλωσης, ιδιαίτερα σε πληγές των κάτω άκρων, οι οποίες σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη λόγω των συχνών νευρολογικών επιπλοκών είναι αρκετά συνήθεις, είναι ιδιαίτερα αυξημένος. Υπολογίζεται πως περίπου 1 στους 3 ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη θα εμφανίσει κατά τη διάρκεια της νόσου μια χρόνια πληγή στο κάτω άκρο. Η απαιτητική θεραπευτική προσέγγιση, ο περιορισμός της κινητικότητας και ο δυστυχώς απαραίτητος, σε προχωρημένες περιπτώσεις, ακρωτηριασμός επιφέρουν δραματικές αλλαγές στη ζωή και τον ψυχισμό των ασθενών. Η ποιότητα ζωής με την εξέλιξη της νόσου επιδεινώνεται δραματικά, ήδη από τα αρχικά της στάδια, γεγονός το οποίο καθιστά προφανές πόσο σημαντική είναι η επιλογή του κατάλληλου θεραπευτικού κέντρου με την αντίστοιχη εξειδίκευση, την απαραίτητη επιστημονική κατάρτιση και τον ανάλογο εξοπλισμό.

Ο χειρουργικός ακρωτηριασμός αποτελεί σε κάποιες περιπτώσεις τη μόνη και αναπόφευκτη οδό. Εντούτοις, ακόμη και αν η αρχική πληγή αντιμετωπιστεί άμεσα στα πλαίσια ενός μερικού ή ολικού ακρωτηριασμού του άκρου, σπάνια αποτελεί αυτή η προσέγγιση την οριστική λύση του προβλήματος. Λόγω του ακρωτηριασμού δημιουργείται μια νέα μετεγχειρητική πληγή, η οποία πρέπει επίσης να επουλωθεί. Επιπλέον, ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στις αλλαγές της στατικής των μελών και της στάσης του σώματος του ασθενούς που προκύπτουν από τον ακρωτηριασμό, με επιβάρυνση π.χ. της αντίστοιχης πλευράς του ακρωτηριασμένου μέλους και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νέας πληγής λόγω πίεσης.

Οι επιπτώσεις ενός ακρωτηριασμού στη σωματική και πνευματική υγεία του ασθενούς είναι βαρύτατες. Σύμφωνα με επιδημιολογικές αναλύσεις, η θνησιμότητα αυξάνει κατακόρυφα μετά από ένα μείζονα ακρωτηριασμό, με το ποσοστό 5-ετούς επιβίωσης να ανέρχεται μόλις στο 50%. Μια εξειδικευμένη, διεπιστημονική θεραπευτική προσέγγιση επιτρέπει την επιτάχυνση της επουλωτικής διαδικασίας, προλαβαίνει τον κίνδυνο εμφάνισης νέων πληγών και μειώνει την ανάγκη επαναληπτικού ακρωτηριασμού με πιθανή απώλεια του σύστοιχου άκρου.


Συχνές αιτίες για την εμφάνιση του Συνδρόμου του Διαβητικού Ποδιού

Αν και τα πόδια μας υφίστανται σε καθημερινή βάση σημαντική επιβάρυνση, παραμένουν δυστυχώς ένα από τα πλέον «παραμελημένα» σημεία του ανθρωπίνου σώματος. Καθώς βρίσκονται στην «άλλη άκρη» του σώματός μας, σε μεγάλη απόσταση από το «κέντρο ελέγχου», περνούν λόγω καιρικών συνθηκών, αλλά και κοινωνικών απαιτήσεων, ένα σημαντικό κομμάτι της ημέρας «κρυμμένα» μέσα σε κάλτσες και υποδήματα, συχνά χωροτακτικά ακατάλληλα.

Λόγω της ύπαρξης του Σακχαρώδους Διαβήτη, έρχεται να προστεθεί η μειωμένη αισθητηριακή αντίληψη πίεσης, τριβής, θερμότητας και πόνου στα άκρα (διαβητική πολυνευροπάθεια), η οποία προδιαθέτει την εμφάνιση «σιωπηλών» τραυματισμών. Παράλληλα, διαταραχές της κυκλοφορίας και αιμάτωσης των άκρων, π.χ. σε μια περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια ή σε μια χρόνια φλεβική ανεπάρκεια, μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε εμφάνιση πληγών (άτονα έλκη λόγω φλεβική στάσης) και να περιπλέξουν τη διαδικασία επούλωσης αυτών.


Υπάρχει θεραπεία;

Η θεραπεία του Συνδρόμου του Διαβητικού Ποδιού είναι πολυδιάστατη και περιλαμβάνει τόσο τη στοχευμένη θεραπευτική προσέγγιση με στόχο τη βελτίωση των τοπικών συνθηκών στο προσβεβλημένο μέλος (χειρουργικός καθαρισμός της πληγής, περιορισμός της φλεγμονής, χειρισμός του εξιδρώματος με τη βοήθεια των κατάλληλων επιθεμάτων), όσο και τη βελτίωση των συστηματικών επιβαρυντικών παραγόντων.

Αναφορικά με τη χρήση των επιθεμάτων, αποστολή τους είναι, μετά τον ενδελεχή καθαρισμό της πληγής με αφαίρεση νεκρωμένων ιστών και νεαροποίηση των χειλέων της πληγής από τον θεράποντα ιατρό, να διατηρούν καθαρό το έλκος, να απορροφούν το εξίδρωμα διατηρώντας ταυτόχρονα το κατάλληλο υγρό περιβάλλον στην περιοχή της εξέλκωσης, να δρουν αιμοστατικά και να προστατεύουν από λοιμώξεις. Με τους τρόπους αυτούς, η χρησιμοποίηση των επιθεμάτων διευκολύνει την επούλωση και συμβάλλει στην αποκατάσταση των πληγών.

Με βάση τις τοπικές συνθήκες του περιβάλλοντος της πληγής, την έκταση και το είδος της πληγής, ο θεράπων ιατρός θα επιλέξει από μια ποικιλία επιθεμάτων που καλύπτουν όλο το φάσμα των αναγκών των διαβητικών πληγών. Βασικό κριτήριο για την επιλογή του κατάλληλου τύπου του επιθέματος είναι το κλινικό στάδιο και η αιτιολογία του έλκους (νευροπαθητικό, ισχαιμικό ή νευροισχαιμικό), ο βαθμός εξίδρωσης, το στάδιο επούλωσης και η παρουσία ή όχι τοπικών σημείων φλεγμονής (τα επιθέματα βέβαια δεν υποκαθιστούν την ανάγκη αντιμικροβιακής θεραπείας).

Παράλληλα με τη στοχευμένη παρέμβαση στο περιβάλλον της πληγής, απαραίτητη για την εξασφάλιση μιας ανεπίπλεκτης επούλωσης είναι η βελτιστοποίηση των συστηματικών παραγόντων θρέψης, εξασφαλίζοντας την επαρκή αιμάτωση του προσβεβλημένου μέλους, ενδεχομένως με την επιστράτευση τεχνικών αγγειοπλαστικής των τροφοφόρων αρτηριών, την κατάλληλη αποφόρτιση της εξέλκωσης με τη βοήθεια ειδικών επιθεμάτων και υποδημάτων και τη βέλτιστη γλυκαιμική και μεταβολική ρύθμιση.


To Ιατρείο Διαβητικού Ποδιού στην Κλινική «ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ» σας καλωσορίζει

Η έγκαιρη και έγκυρη θεραπευτική προσέγγιση, στα πλαίσια μιας evidence-based ιατρικής πράξης, μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία επούλωσης και να αποτρέψει τις τραγικές συνέπειες της απώλειας ενός μέλους. Ο πολυδιάστατος και πολύπλοκος χαρακτήρας της νόσου καθιστά απαραίτητη προϋπόθεση την αγαστή και άμεση συνεργασία μεταξύ χειρουργικών, απεικονιστικών και παθολογικών ειδικοτήτων στα πλαίσια ενός διεπιστημονικού μοντέλου θεραπείας, το οποίο με την απαραίτητη κατάρτιση, εξειδίκευση, αλλά και σεβασμό στις επιθυμίες και ανάγκες του ασθενούς σχεδιάζει μια εξατομικευμένη προσέγγιση του ασθενούς με Σύνδρομο Διαβητικού Ποδιού.

Ο ιατρός Florian Schlereth Dr. med. (MD), διαθέτοντας πολυετή εμπειρία στον τομέα του Συνδρόμου του Διαβητικού Ποδιού από την υπηρεσία του ως επιμελητής του Διαβητολογικού Σταθμού και του Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού της Πανεπιστημιακής Κλινικής G.W. Goethe της Φρανκφούρτης (Γερμανία), είναι επιστημονικός υπεύθυνος στο νεοσύστατο Ιατρείο Διαβητικού Ποδιού στην Κλινική «ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ». Το Ιατρείο λειτουργεί για προγραμματισμένους ελέγχους κάθε Δευτερά και Πέμπτη από τις 16:00 έως τις 19:00, καθώς και κατόπιν συνεννόησης για επείγοντα περιστατικά στα Εξωτερικά Ιατρεία της Κλινικής «ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ».

Για οποιαδήποτε πληροφορία ή για να κλείσετε ραντεβού, μπορείτε να απευθυνθείτε στη Γραμματεία Εξωτερικών Ιατρείων (T: 2310 390 544, 2310 380 000).